Bu yazı dizisinde işletme, baş doğrulayıcı ve doğrulayıcı kuruluşlar tarafından Çevrim İçi Sistemin nasıl kullanılacağı adım adım anlatılmaktadır. Önceki iki yazımızda işletmeler ve doğrulayıcı kuruluşlar açısından Çevrim İçi Sistem ele alınmıştı. Dizinin son parçası olan bu yazıda ise doğrulayıcı kuruluşlar tarafından Çevrim İçi Sistemin nasıl kullanılacağı anlatılmaktadır.

Çevrim İçi Sistemde dört farklı kullanıcı çeşidi bulunmaktadır. Bunlar Ba­kanlık, işletmeler, doğrulayıcı kuruluşlar ve baş doğrulayıcılardır.

Doğrulayıcı kuruluşlar ve baş doğrulayıcılar tarafından Çevrim İçi Sistemde hangi adımların gerçekleştirileceği “Doğrulama ve Yetkilendirme Tebliği-Doğrulama Kılavuzu”nda ele alınmaktadır. Kılavuzu indirmek için aşağıdaki linki kullanabilirsiniz:

https://carbon-turkey.org/tr/haberler/dogrulama-kilavuzu-yayinlandi

Baş doğrulayıcılar, Çevrim İçi Sistemi ancak bağlı bulundukları doğrulayıcı kuruluş üzerinden kullanabilirler. Tam ya da yarı zamanlı olarak çalışılan baş doğrulayıcılar, doğrulayıcı kuruluş tarafından doğrulama işi için baş doğrulayıcı olarak seçilmeleri durumunda Çevrim İçi Sistemde işletmeye ait bilgileri görebilirler.

Bir adım geriye gidip süreci baştan anlatmak gerekirse doğrulama işlemleri için doğrulayıcı kuruluş ile işletme sözleşme imzaladıktan sonra Çevrim İçi Sistem üzerinden bağlantıyı kurmaları gereklidir. Çevrim İçi Sistem üzerinden bu bağlantı, işletme tarafından kurulabilmektedir. Doğrulayıcı kuruluşlar Çevrim İçi Sistem üzerinden işletmeler ile iletişime geçemez. İşletme emisyon raporunu tamamladıktan sonra tesisinde yürüttüğü faaliyetleri yürütebilecek yetki kapsamına sahip doğrulayıcı kuruluşları listeler ve sözleşme imzaladığı doğrulayıcı kuruluşa doğrulama isteği gönderir. Eğer doğrulayıcı kuruluş ilgili yetki kapsamına sahip değilse, ilgili işletmenin listesinde yer al­mayacaktır ve işletme doğrulama işlemleri için bu doğrulayıcı kuruluşa is­tek gönderemeyecektir. Doğrulayıcı kuruluş, işletmenin doğrulama isteğini Çevrim İçi Sistem üzerinden kabul ettiği zaman işletme ile doğrulayıcı kuruluş arasında bağlantı kurulmuş olacak­tır. Sonrasında doğrulayıcı kuruluşlar bu doğrulama işlemini yürütecek olan doğrulama ekibini sistem üzerinden atarlar. Bu ekipte yer alan baş doğrulayıcılar hem ekip liderliğini yürütürler hem de Çevrim İçi Sistem üzerinden işletmeye ait bilgilere erişebilirler.

Bu bağlantı kurulduktan sonra doğrulama raporunun hazırlanmasına kadarki süreç Çevrim İçi Sistem üzerinden yürütülmez. Yani stratejik analiz, risk analizi Çevrim İçi Sistem üzerinden hazırlanmaz. Ya da bulguların değerlendirilmesi aşaması ya da dosya alışverişi Çevrim İçi Sistem üzerinden yürütülmez. Doğrulama raporunun hazırlanmasına kadar ki süreç sistem dışından yürütülür.

Doğrulama raporu, baş doğrulayıcı tarafından Çevrim İçi Sistem üzerinden hazırlanır. Çevrim İçi Sistemde doğrulama raporunun şablonu, izleme planı ve emisyon raporunda olduğu gibi belirlidir ve baş doğrulayıcılar bu şablonun dışına çıkamazlar. Baş doğrulayıcı, doğrulama raporunu hazırlar ama işletmeye gönderen kişi değildir. Baş doğrulayıcı, hazırlamış olduğu doğrulama raporunu tasdiklemesi üzerine doğrulayıcı kuruluşa iletir. Doğrulayıcı kuruluş bu raporu tasdik ederse o zaman bu rapor işletmeye iletilmiş olur.

Özetle bu yazının belki de en önemli noktası hazırlanan doğrulama raporunun işletmeye teslim edildiğine dair yanlış algıdır. Doğrulama raporu, baş doğrulayıcı tarafından hazırlanıp doğrulayıcı kuruluş tarafından tasdik edilir ve yine doğrulayıcı kuruluş tarafından tasdik edilir.